Ile sprawozdań finansowych złożyły firmy?

Jednym z najważniejszych dokumentów księgowo-rachunkowych jest sprawozdanie finansowe spółki, gdyż na mocy ustawy o rachunkowości stanowi podstawę podsumowania roku obrotowego, zobrazowania sytuacji finansowej spółki, jej przepływów pieniężnych i innych zdarzeń o charakterze księgowo-podatkowym, a nade wszystko ujawnia uzyskane wyniki finansowe (zysk, stratę).

Zatem co to jest za dokument, z czego się składa i jakie informacje są w nim uwzględniane? Odpowiadamy na pytania: czy sporządzenie sprawozdania finansowego jest istotne, jeśli tak to dla kogo, jak sprawdzić, czy firma złożyła sprawozdanie finansowe oraz jak sprawdzić stan finansowy firmy. Zapraszamy!

Sprawozdanie finansowe — co to za dokument i z czego składa?

Warto zwrócić uwagę, że sprawozdania finansowe należy tworzyć w ściśle określony, rygorystyczny sposób, zgodnie z zasadami rachunkowości i w określonym terminie, gdyż po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, w pierwszej kolejności podlega badaniom biegłego rewidenta, jego zgodności ze stanem faktycznym. Dopiero po tym etapie następuje zrealizowanie obowiązku złożenia sprawozdania finansowego w Krajowym Rejestrze Sądowym. W przeciwnym wypadku, za niezłożenie sprawozdania finansowego grożą sankcje (co szczegółowo reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości Dz.U.2023.0.120 tj.).

Zasady sporządzania sprawozdań finansowych zawarte są w art. 45, z których jasno wynika, że do tworzenia sprawozdania finansowego zobligowane są podmioty gospodarcze, które muszą prowadzić księgi rachunkowe, (szczególnie wymienione w art. 64 ust. 1) lub które dobrowolnie wybrały taką formę ewidencji działalności (nie ma tu znaczenia forma prawna prowadzonej działalności gospodarczej).

W skład podstawowego sprawozdania finansowego wchodzi:

• bilans — odzwierciedla stany wszystkich składników majątkowych spółki (aktywów) i źródeł ich finansowania (pasywów) na dzień bilansowy, kończący rok obrotowy;

• rachunek zysków i strat — prezentuje oddzielnie kolejno przychody, koszty, zyski i straty, a także wszystkie obciążenia, które wpływają bezpośrednio wynik finansowy w badanym roku obrotowym;

• informacja dodatkowa, która wprowadza dodatkowe informacje i objaśnienia.

Ponadto sprawozdanie finansowe może zawierać dodatkowe elementy w postaci rachunku przepływów pieniężnych (cash flow) oraz zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym.

Nie wdając się w szczegóły do tworzenia cash flow zobowiązane są między innymi spółki akcyjne, banki czy fundusze inwestycyjne, a także podmioty wymienione w art. 64, oraz wszystkie te firmy, które potrzebują przeanalizować płynność finansową. Jest to rachunek przepływów pieniężnych, dzięki któremu można uzyskać informację np. o wysokości gotówki, którą spółka ma do dyspozycji, źródeł jej pochodzenia i zagospodarowania.

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym jest de facto uszczegółowieniem informacji już ujętych w bilansie (pasywa), tzn. wskazuje, w jakich składnikach kapitału (funduszu) własnego nastąpiły zmiany (zwiększenia, zmniejszenia) i z jakiego powodu (wzór zestawienia stanowi załącznik nr 1). Składniki, które mogą ulec zmianom i są ujmowane w zestawieniu to:

• kapitał (fundusz) własny,

• kapitał (fundusz) podstawowy,

• kapitał (fundusz) zapasowy,

• kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,

• kapitał (fundusz) rezerwowy,

• wynik (zysk, strata) z lat ubiegłych,

• wynik netto.

Jak sprawdzić, czy firma złożyła sprawozdanie finansowe?

Warto podkreślić, że tworzenie sprawozdania finansowego nie jest procesem ani łatwym, ani krótkotrwałym, a cały proces może trwać, w przypadku spółek zarejestrowanych w KRS, nawet do 6 miesięcy liczonych od dnia bilansowego.

W pierwszych 3 miesiącach (do 31 marca, gdy rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym) księgowa (rzadziej zewnętrzne biuro rachunkowe) gromadzi, kompletuje dowody księgowe i sporządza sprawozdanie finansowe.

Następnie uprawnione organy w spółce, lub właściciel jednoosobowej działalności gospodarczej, zatwierdzają je, gdyż to oni ponoszą pełną odpowiedzialność za wszelkie nieprawidłowości lub opóźnienia.

Tym samym roczne sprawozdanie finansowe ostatecznie powinno zostać zatwierdzone do 30 czerwca pod warunkiem, że rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Każdy publicznie opublikowany dokument finansowy można odnaleźć w repozytorium dokumentów finansowych na stronach Krajowego Rejestru Sądowego (https://ekrs.ms.gov.pl/). Wystarczy odszukać zakładkę „Przeglądarka dokumentów finansowych” następnie wpisać nr KRS spółki i wyświetlić udostępnione przez nią dokumenty. Jest to proces wbrew pozorom trudny, żmudny, wymagający specjalistycznej wiedzy, zwłaszcza jeśli musimy wyszukać i przeanalizować kilka, kilkanaście podmiotów itd.

Rewelacyjnym narzędziem, ułatwiający i przyspieszającym powyższe, jednocześnie pozwalającym zaoszczędzić czas i pieniądze, często też zasoby ludzkie, są Raporty Finansowe SOWiA, dzięki którym ocenić można sytuację swojej firmy (a także każdej innej), oraz uzyskać ocenę wiarygodności handlowej, wskaźniki finansowe, dane o zatrudnieniu, a nawet wysokość kredytu kupieckiego, czy udział w rynku w na tle branży.

Warto w tym miejscu podkreślić, że wiele firm unika obowiązku złożenia sprawozdania finansowego w KRS, mimo sankcji w postaci kary grzywny lub kary pozbawienia wolności do 2 lat, lub obu łącznie (art. 77) w obawie przed konkurencją, która patrzy i nie śpi, czy zbyt ciekawskimi klientami i kontrahentami itp.

Warto podkreślić, że ww. raporty finansowe przygotowywane są na podstawie sprawozdań finansowych, pochodzących z 479882 firm w bazie (na dzień publikacji tego artykułu), przy sumie wszystkich sprawozdań finansowych w bazie (od 2001 roku) równej 1719555, co daje aż 3,58% dokumentów finansowych na firmę.

Ilość firm, które już opublikowały sprawozdania finansowe za 2023, jest 26692, czyli niecałe 6% wszystkim firm, lecz sezon ich publikacji się rozpoczął i każdego dnia pojawiają się nowe.

W poprzednich latach ilość firm, które udostępniły publicznie swoje sprawozdania finansowe tworzone zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości, było 358332 (dane finansowe za 2021 rok) i 340123 (za 2022 rok).

Jak sprawdzić stan finansowy firmy?

Najprościej, dzięki Raportom Finansowym SOWiA, które tworzone są na podstawie bilansu, rachuneku zysków i strat oraz przepływów pieniężnych, a także zestawienia zmian w kapitałach (jeśli są dostępne publicznie).

Jeśli potrzebujesz ocenić kondycję finansową swojej firmy, udział w rynku, czy ocenić wiarygodność kontrahenta, aby zminimalizować ryzyko współpracy z tym podmiotem, polecamy SOWiA Finanse, czyli system oceny wiarygodności finansowej, który wspomaga nawiązywanie bezpiecznych relacji biznesowych, decyzji inwestycyjnych i handlowych.

Autopromocja. Dane udostępnił vortal OWG.

Redakcja Gazety Gospodarczej vortalu OWG